INIWAN AKO NG ASAWA KO PARA SA KAIBIGAN KO NOONG HIGH SCHOOL MATAPOS ANG PAGKAKUNAN KO — MAKALIPAS ANG TATLONG TAON, NAGKITA KAMI SA GASOLINAHAN AT HINDI KO MAPIGILAN ANG NGITI KO



Akala ko noon, si Marco na ang aking forever. Binuo ko ang lahat ng pangarap kasama siya—bahay, pamilya, at isang kinabukasang puno ng pagmamahalan. Ngunit nang makunan ako, bumagsak ang lahat ng iyon. Sa halip na maging sandigan ko, naging estranghero si Marco. Laging wala, laging malamig.

Doon ko kinapitan ang matalik kong kaibigan noong high school, si Liza. Siya ang pinagbuhusan ko ng lahat ng sakit at takot. Pero sa likod ng mga payo niyang tila puno ng malasakit, siya pala ang dahilan kung bakit tuluyan akong iniwan ni Marco. Nang inamin ng asawa ko na may relasyon sila, para akong tinusok ng libu-libong punyal. Wala akong nagawa kundi manlumo habang sabay silang lumalakad palayo.

Lumipas ang tatlong taon, at natutunan kong lumaban. Hindi ako nagpaiwan sa lungkot. Nakahanap ako ng magandang trabaho, nagkaroon ng bagong mga kaibigan, at nagsimulang muling magtiwala sa sarili ko. Minsan, sa gabi, iniisip ko pa rin ang sakit, pero hindi na ako natatali roon. Ang sugat ay naging peklat—paalala ng kung gaano ako kalakas.

Hanggang isang araw, dumaan ako sa isang gasolinahan. Pinuno ko ang tangke ng kotse ko nang biglang mapalingon ako. Sa kabilang pump, nandoon sila—si Marco at si Liza. At hindi sila maganda ang itsura. Nagsisigawan sila, halos hindi na alintana ang mga taong nakatingin. Kita ko ang galit sa mukha ni Marco at ang desperasyon kay Liza.

Lumapit ako, hindi dahil gusto kong makialam, kundi dahil gusto kong ipakita na wala na silang kapangyarihan sa akin. Tumigil sila sa pagtatalo at napatingin sa akin. Tahimik, nagdikit ang kanilang mga mata sa akin. Naramdaman ko ang tensyon, parang oras na para sa isang engkwentro.

“Kamusta?” tanong ko, kalmado ang tinig pero matalim ang tingin. Hindi ko na kailangang magsalita pa ng masama—sapat na ang presensya ko para ipaalala kung sino ang iniwan nila at kung sino ang nakabangon.

“Akala mo ba masaya kami?” singhal ni Liza, halos nanginginig. Kita kong basag na ang kanyang loob. Hindi ako sumagot, ngumiti lang ako at tiningnan silang dalawa. Si Marco, hindi makatingin ng diretso, para bang nahihiya, o baka nagsisisi na.

May ibang motorista na ring tumitingin, at lalo silang napapahiya. Habang sila’y nag-aaway, ako naman ay naglakad pabalik sa kotse, mataas ang noo at may kumpiyansa. Habang sinasara ko ang pinto, narinig ko pa ang pagtatalo nila, mas malakas na, mas marahas. At doon ko napatunayan—hindi ko na kailangang maghiganti. Ang mundo na ang gumawa noon para sa akin.

Habang pinapaandar ko ang sasakyan, isang ngiti ang gumuhit sa labi ko. Ngiti ng panalo, ngiti ng isang taong hindi lang nakaligtas, kundi nakahanap ng tunay na kalayaan. Ang dating babaeng iniwan nilang durog, ngayon ay isang matatag na mandirigma.

At sa likod ng salamin ng kotse, kita ko silang nag-aaway pa rin, habang ako nama’y papalayo na—patungo sa isang mas maliwanag na bukas. 

Habang tinatahak ko ang kalsada, hindi ko maiwasang balikan ang lahat ng pinagdaanan ko. Tatlong taon na puno ng luha, ng mga gabing walang tulog, at ng mga tanong na walang sagot. Pero sa sandaling iyon, habang pinagmamasdan ko silang mag-away mula sa rearview mirror, na-realize ko: wala nang halaga sa akin ang lahat ng iyon.

Ako na ang panalo. Hindi dahil bumalik sila para humingi ng tawad. Hindi dahil nakikita kong miserable sila. Kundi dahil ako mismo ang bumangon, ako mismo ang lumaya.


Isang Bagong Yugto

Pagdating ko sa bahay, sinalubong ako ng mga bagong alaala—mga litrato kasama ang bago kong mga kaibigan, mga bulaklak na ako mismo ang nagtanim, at mga libro na nagbigay sa akin ng lakas. Doon ko naisip: ito na ang tahanan ko, hindi ang kahapon.

Kinabukasan, sa opisina, tinanong ako ng isang kaibigan kung bakit parang napakagaan ng aura ko. Napangiti ako at simpleng sagot ko:
“Dahil sa wakas, natutunan kong patawarin—hindi sila, kundi ang sarili ko.”


Muling Pagkikita

Ilang linggo ang lumipas, muling nagkrus ang landas namin. Sa isang mall, nakita ko si Liza mag-isa, nakaupo sa isang bench, hawak ang mukha na para bang pagod na pagod. Nagtagpo ang aming mga mata. Sandali siyang nagtago ng tingin, pero ako, ngumiti lang at tumango ng marahan. Hindi na ako galit, hindi na rin ako sugatan.

Si Marco naman, balitang iniwan siya ni Liza matapos ang sunod-sunod na away. At ako? Hindi na iyon mahalaga. Hindi ko na kailangan ang balita ng kanilang pagkawasak para maramdaman ang sarili kong tagumpay.


Pag-ibig at Kalayaan

Dumating din ang panahon na natutunan kong magmahal muli. Hindi ko hinanap, dumating lang—isang taong marunong makinig, marunong magpahalaga, at higit sa lahat, marunong mag-alaga. Ngunit bago siya dumating, buo na ako. At iyon ang pinakamahalaga.


Pangwakas

Ngayon, kapag naiisip ko sina Marco at Liza, hindi na ako nakakaramdam ng sakit. Nakakaramdam na lang ako ng pasasalamat. Pasasalamat na iniwan nila ako, dahil kung hindi, hindi ko matutuklasan ang sarili kong lakas, hindi ko mararanasan ang kalayaan, at hindi ko matututunan kung paano mahalin ang sarili ko ng buo.

Sa gasolinahan, natapos ang kwento nila sa buhay ko. Pero para sa akin, doon nagsimula ang bagong kabanata.

At sa bawat ngiti ko ngayon, dala ko ang kwento ng isang babaeng minsang iniwan, minsang durog — ngunit ngayo’y matagumpay, buo, at malaya. ✨