Ang Sigaw, Ang Lihim, at Ang Nawawalang Piraso

Ang pangalan niya ay Don Miguel Villaflor. Isa siyang hari sa sarili niyang imperyo ng bakal at semento. Ang kanyang mga gusali ang bumubuo sa kalangitan ng Maynila. Ngunit sa loob ng kanyang mansyon na mas malamig pa sa marmol na sahig nito, si Don Miguel ay isang taong wasak. Isang taon na ang nakalipas mula nang bumagsak ang pribadong eroplanong sinasakyan ng kanyang asawang si Elena. Mula noon, ang mundo ni Don Miguel ay nawalan ng kulay. Ang kanyang pagtawa ay naging bulong, ang kanyang mga mata ay naging blangko. Ang tanging nagpapatakbo na lang sa kanya ay ang mga alaala at ang pundasyong itinatayo niya sa pangalan ni Elena.

Sa kabilang banda ng marangyang mundo ni Don Miguel, sa ilalim ng isang tulay kung saan ang musika ay ang iyak ng mga sanggol at ang ilaw ay ang buwan, doon nakatira si Ben. Sa edad na sampu, si Ben ay mas matanda pa kaysa sa kanyang mga taon. Siya ang tagapagtanggol ng mga mas batang palaboy, ang may pinakamabilis na kamay sa pag-abot ng limos, at ang may pinakamatalas na isip.

Araw-araw, nakikita ni Ben ang convoy ng mga itim na sasakyan ni Don Miguel na dumadaan patungo sa construction site ng “Elena Foundation.” Nakikita niya ang malungkot na mukha ng bilyunaryo sa bintana ng Rolls-Royce nito. Para kay Ben, ang matanda ay isang multo na nabubuhay sa isang mundong gawa sa pera.

Isang araw, habang nag-iinspeksyon si Don Miguel sa pundasyon, nagkaroon ng komosyon. Isang gusgusing bata ang biglang tumakbo at lumusot sa kanyang mga security guard. Ito si Ben.

“Don Miguel!” sigaw ng bata, ang kanyang boses ay basag ngunit puno ng determinasyon.

“Ilabas ang batang ‘yan!” utos ng hepe ng security.

Pero bago pa man siya mahawakan, isinigaw ni Ben ang mga salitang huminto sa pag-ikot ng mundo ni Don Miguel.

“BUHAY PA PO ANG ASAWA NIYO!”

Natigilan ang lahat. Napatingin si Don Miguel sa bata. Ilang beses na siyang nakarinig ng mga panloloko mula sa mga taong gustong makinabang sa kanyang trahedya. Ngunit sa mga mata ni Ben, walang bahid ng kasinungalingan. Mayroon itong kakaibang kislap ng katotohanan.

“Bitawan ninyo siya,” utos ni Don Miguel. “Dalhin siya sa opisina ko.”

Sa loob ng eleganteng opisina, kung saan ang isang painting sa dingding ay mas mahal pa kaysa sa lahat ng kinita ni Ben sa buong buhay niya, inilahad ng bata ang kanyang kwento.

“May isang babae po na laging pumupunta sa amin sa ilalim ng tulay,” simula ni Ben. “Ang pangalan niya po ay ‘Lena’. Nagdadala siya ng pagkain, gamot, at mga libro. Tinuturuan niya kaming magbasa. Siya po ang nanay namin doon.”

Kinuha ni Don Miguel ang isang litrato ni Elena mula sa kanyang wallet. “Ito ba siya?”

Tumango si Ben. “Opo. Pero mas masaya po siya ngayon.”

Ipinakita ni Ben ang isang kupas na litrato na kuha sa isang lumang cellphone. Naroon si Elena, nakangiti habang yakap-yakap ang tatlong batang palaboy. Ang ngiti niya… ito ang ngiting matagal nang hinahanap ni Don Miguel. Ang ngiting nawala noong nagsimula nang lumaki ang kanilang imperyo.

“Nasaan siya?” nanginginig na tanong ni Don Miguel.

Dito pumasok ang “pero” na babago sa lahat.

“Pero,” sabi ni Ben, tumingin nang diretso sa mga mata ng bilyunaryo. “Kahit po mahanap ninyo siya, hindi na po siya babalik sa inyo.”

“Anong ibig mong sabihin?”

“Sinabi niya po sa akin,” paliwanag ni Ben. “Na ang buhay niya dati ay parang isang gintong hawla. Maganda, pero kulungan. Masaya siya sa amin dahil may silbi siya. Ramdam niyang buhay siya. Sinabi niya na ang asawa niya daw… mas mahal ang kumpanya kaysa sa kanya.”

Ang bawat salita ni Ben ay parang punyal na tumusok sa puso ni Don Miguel. Totoo. Sa pag-abala niya sa pagpapalago ng kanilang yaman, nakalimutan niyang diligan ang pinakamahalagang hardin—ang puso ng kanyang asawa.

“Pero may isa pa po,” dugtong ni Ben. May kinuha siya sa kanyang bulsa. Isang maliit at lumang silver na rattle. May naka-ukit ditong mga letra: M.E.V. — Miguel at Elena Villaflor. Ito ang rattle na ipinagawa nila para sa kanilang panganay na anak, isang lalaki, na sinabi ng mga doktor na namatay ilang oras matapos ipanganak.

“Binigay niya po ito sa akin,” sabi ni Ben. “Sabi niya, ito na lang daw po ang alaala niya sa isang buhay na nawala sa kanya. Natagpuan daw po ako sa pintuan ng isang ampunan na yakap-yakap ito.”

Biglang nag-iba ang pagtingin ni Don Miguel kay Ben. Ang gusgusing palaboy sa harap niya. Ang rattle. Ang hindi maipaliwanag na koneksyon na naramdaman ni Elena sa batang ito. Ang lahat ng piraso ng puzzle ay dahan-dahang nabubuo sa isang imaheng halos ikabaliw niya.

Ang anak nila… hindi namatay.

Kinabukasan, hindi mga security o abogado ang ipinadala ni Don Miguel. Siya mismo, sakay ng isang ordinaryong sasakyan, kasama si Ben bilang gabay, ang nagpunta sa ilalim ng tulay.

At doon, sa gitna ng ingay at alikabok, nakita niya si Elena. Nakaupo sa isang banig, binabasahan ng kwento ang limang bata. Nang mag-angat siya ng tingin at makita si Miguel, ang libro ay nahulog mula sa kanyang mga kamay. Walang nagsalita. Ang kanilang mga mata ang nag-usap—isang taon ng kalungkutan, pangungulila, at mga tanong na walang sagot.

Hindi siya sumigaw. Hindi siya nagalit. Lumapit si Don Miguel, umupo sa lupa sa tabi niya.

“Patawarin mo ako, Elena,” sabi niya, ang kanyang boses ay basag. “Naging abala ako sa pagbuo ng isang kaharian, hindi ko namalayang nawawala na pala ang aking reyna.”

Umiling si Elena, may mga luhang namumuo sa kanyang mga mata. “Ako ang dapat humingi ng tawad. Tumakas ako.”

“Hindi,” sabi ni Don Miguel. “Hinanap mo ang sarili mo. At sa paghahanap mo, natagpuan mo siya.” Tumingin siya kay Ben na nakatayo sa di-kalayuan.

Ipinakita niya kay Elena ang rattle. Ikinuwento niya ang lahat. Napahagulhol si Elena. Ang instinct ng isang ina, ang hindi maipaliwanag na pagmamahal na naramdaman niya para kay Ben—hindi pala ito aksidente.

Ang kwento ay hindi nagtapos sa pagbalik nila sa malamig na mansyon. Nagtapos ito sa ilalim ng tulay, sa araw na iyon. Tatlo sila—si Don Miguel, si Elena, at si Ben—na magkakasamang kumain ng isang simpleng lugaw mula sa isang plastik na mangkok. Wala nang bilyunaryo, wala nang takas na asawa, wala nang palaboy. Ang naroon na lang ay isang ama, isang ina, at isang anak. Isang pamilyang winasak ng kasinungalingan, pinaglayo ng yaman, ngunit muling pinagtagpo ng isang sigaw ng katotohanan.

Ang pinakamalaking pundasyon na itatayo pala ni Don Miguel ay hindi ang gusaling gawa sa semento, kundi ang isang pamilyang muling binubuo, piraso bawat piraso.