“Nasunog ang Mansyon, Ngunit ang Ginawa ng Kasambahay ang Nagpaiyak sa Lahat”



Ang gabi ay tahimik sa mansyon ng pamilya Collins. Ang mga ilaw mula sa chandeliers ay nagliliwanag, nagkikislapan sa bawat pader na may mamahaling pinta. Sa likod ng marangyang buhay na ito, tahimik na naglilingkod si Margaret, isang batang dalagang kasambahay na galing sa probinsya. Bata pa lang siya, sanay na sa hirap. Lumuwas siya sa lungsod para magtrabaho, umaasang makakatulong sa kanyang ina at mga nakababatang kapatid na naiwan sa baryo.

Bagama’t tahimik at marespeto, si Margaret ay napansin ni Richard Collins dahil sa sipag at dedikasyon. Siya ang laging unang gumigising at huling natutulog. Ngunit para kay Margaret, ang paborito niyang bahagi ng araw ay kapag binabantayan niya si Thomas, ang nag-iisang anak ng pamilya—isang batang palaging nakangiti at malapit ang loob sa kanya. Sa tuwing magkasama sila, parang bumabalik si Margaret sa panahong siya mismo’y bata pa, malaya at masaya.

Ngunit ang gabing iyon ay magiging kakaiba. Habang inaayos niya ang hapag para sa gabing iyon, isang matinis na sigaw ang biglang bumasag sa katahimikan.

“Sunog! Sunog sa kusina!”

Agad na kumalat ang takot. Ang mga kasambahay ay nagtakbuhan, ang ilan ay nagsisigaw, at ang ilan ay nagdala ng tubig ngunit mabilis na nilamon ng apoy ang kusina. Mabilis kumalat ang apoy—ang mga kurtina ay parang papel na nilamon ng liwanag, at ang usok ay bumalot sa bawat silid.

Sa gitna ng kaguluhan, biglang natigilan si Richard. “Si Thomas!” bulalas niya. Nasa itaas ang bata, mahimbing na natutulog, walang kamalay-malay sa nangyayari. Tumakbo siya patungo sa hagdan, ngunit bago pa siya makarating, isang pigura ang sumulpot—si Margaret. Ang apron niya’y may bakas na ng uling, at ang buhok niya’y basang-basa ng pawis. Ngunit ang mga mata niya’y matalim at puno ng tapang.

“Ako na, Ginoo,” sabi niya, matatag ang tinig.

“Margaret, huwag! Mapapahamak ka!” nanginginig na boses ni Richard.

Ngunit hindi siya lumingon. Tulad ng isang mandirigmang walang takot, tumakbo siya pataas, kahit ang bawat hakbang ay parang bitak na maaaring bumigay anumang oras.

Sa itaas, ang usok ay makapal at nakakabulag. Si Thomas ay umiiyak sa crib, takot na takot. Pumasok si Margaret, hinihingal, halos hindi makahinga. Pinilit niyang huwag mag-panik. Sa isip niya, hindi niya maatim na mawala ang batang naging parang kapatid at anak na rin para sa kanya.

“Huwag kang matakot, hawak kita,” mahinang bulong niya habang kinarga ang bata.

Sa ibaba, naririnig ni Richard ang lagitik ng mga bumabagsak na kahoy. Ang oras ay tila mabagal. May mga sumisigaw sa labas, at ang ilan ay sumubok tumulong, ngunit lahat ay pinigilan ng takot sa apoy.

At mula sa gitna ng makapal na usok, lumitaw ang isang tanawin na hindi makakalimutan ni Richard: si Margaret, yakap-yakap si Thomas, parang isang anghel na bumababa mula sa impyerno ng apoy. Ang liwanag ng nagliliyab na mansyon ay bumabalot sa kanila, ngunit ang determinasyon sa mukha ni Margaret ay mas maliwanag pa.

Pagkalabas nila, bumigay ang tuhod ni Margaret, ngunit hindi niya binitiwan ang bata. Humagulgol si Thomas, ngunit nang inabot siya ng ama, mas mahigpit ang kapit niya sa kanyang tagapagligtas.

“Walang sugat. Isa itong himala,” sabi ng dumating na doktor.

Tahimik si Richard, pinagmamasdan si Margaret. Lumapit siya at mahina niyang sinabi, “Pwede kang mamatay doon.”

Ngumiti si Margaret, pagod ngunit buo ang loob. “Ganoon din siya,” sagot niya.

Sa gabing iyon, napagtanto ni Richard ang isang bagay na hindi matutumbasan ng anumang yaman: ang kayamanan ay maaaring mawala, ngunit ang isang pusong handang magsakripisyo ay walang kapantay.

Nasunog ang Mansyon, Ngunit ang Ginawa ng Kasambahay ang Nagpaiyak sa Lahat (Finale)

Kinabukasan, ang balita tungkol sa sunog ay kumalat sa buong siyudad. Mga pahayagan at radyo ang nag-ulat: “Nasunog ang Mansyon ng Pamilyang Collins — Bata Nailigtas ng Kasambahay.”

Ang mga kapitbahay, dati’y bihirang mapansin si Margaret, ngayo’y nagtuturo at bumubulong:
“’Yung dalagang iyon, anghel ‘yan. Isang ordinaryong kasambahay, pero nagawa ang hindi nagawa ng iba.”

Habang ang mansyon ay abo na lamang, si Margaret ay nasa maliit na kuwartong tinuluyan nila pansamantala. Tahimik siyang nakaupo, hawak ang maliit na rosaryo ng kanyang ina. Alam niyang ang malaking bahay at karangyaan ng pamilya ay nawala sa isang iglap. Ngunit para kay Richard at sa kanyang asawang si Helena, ang pinakamahalaga—ang kanilang anak—ay buhay.

Lumapit si Helena, ang ina ni Thomas, mga mata’y namumugto sa kakaiyak. Ilang taon nang sanay si Margaret na ituring lamang na “kasambahay,” ngunit ngayong gabing iyon, mahigpit siyang niyakap ng ginang.

“Margaret,” hikbi niya, “kung wala ka… wala na rin ang anak ko. Hindi ko alam kung paano kami makakabawi sa’yo.”

Ngunit umiling si Margaret. “Ginawa ko lang po ang alam kong tama. Kung ako ang nasa lugar ni Thomas, sigurado po ako… gagawin din iyon ng kahit sinong ina.”

Sa tabi nila, tahimik si Richard. Ngunit makikita sa kanyang mukha ang bigat ng emosyon. Sanay siya bilang isang lalaking abala sa negosyo, bihirang magbigay ng pansin sa mga nakapaligid. Ngayon, isang simpleng dalaga mula sa probinsya ang nagpamulat sa kanya ng kahulugan ng tunay na kayamanan.


Ilang linggo ang lumipas, dinala ng pamilya Collins si Margaret at ang kanyang ina at mga kapatid mula sa baryo papunta sa siyudad. Hindi na siya tinuring na kasambahay—kundi bahagi ng pamilya.

“Margaret,” sabi ni Richard sa harap ng lahat, “mula ngayon, hindi ka na magtatrabaho para sa amin. Ikaw ay mag-aaral. Ako na ang bahala sa lahat ng gastusin. Ang sakripisyo mo ay hindi matatapatan ng pera, pero gusto kong ibalik kahit kaunti ng kabutihang ibinigay mo sa amin.”

Naluha si Margaret, niyakap ang kanyang ina, at sa unang pagkakataon mula nang lumuwas siya, nakaramdam ng tunay na pag-asa para sa kanyang kinabukasan.

Minsan, binabalikan pa rin siya ni Thomas, sabay tanong sa kanyang inosenteng tinig:
“Tita Margaret, ikaw ba ang anghel ko?”

Ngumiti siya at marahang hinaplos ang buhok ng bata. “Hindi, anak. Ako’y tao lang. Pero para sa iyo, handa akong maging kahit ano.”


At doon, natutunan ng pamilyang Collins at ng lahat ng nakarinig ng kanilang kwento:
Maaaring masunog ang mansyon, maaaring mawala ang lahat ng ari-arian… ngunit ang puso ng isang taong handang magsakripisyo, iyon ang kayamanang hindi kailanman matutupok ng apoy.