NILOKO AKO NG FIANCÉ KO AT NG NANAY NIYA AT INAGAW ANG BAHAY NA PINAG-IPUNAN KO — HINDI KO ALAM ANG GAGAWIN

Ako si Alma, 29 anyos, at limang taon kong minahal ang fiancé kong si Jonas. Akala ko siya na ang magiging asawa ko, ang lalaking makakasama ko habang buhay. Pinagkatiwalaan ko pati ang pamilya niya—lalo na ang nanay niyang si Salve na laging sweet sa akin tuwing bumibisita.

Tatlong taon akong nag-ipon sa trabaho ko bilang admin sa isang construction firm. Halos lahat ng sideline ko, overtime, at 13th month pay, diretso sa ipon para sa pinapangarap kong bahay.

“Alma, kung itatayo mo na yang bahay niyo ni Jonas, sa pangalan n’yong dalawa dapat,” sabi ng kaibigan kong si Nikka noon.

Nginitian ko lang siya. “Oo, pero wala pa siyang ambag. Sa ngayon, akin muna ang pangalan—pero balak ko naman siyang idagdag pag kasal na kami.”

At dumating ang araw na natupad ko ‘yon. Nakabili ako ng lote at nakapagpatayo ng simpleng bungalow. Ako lahat ang nagbayad, mula architect hanggang gripo sa banyo. Si Jonas, supportive—pero walang naiambag na pera.

Noong malapit nang matapos ang bahay, sinabi niya sakin, “Love, tingin mo pwede na bang ipa-ayos ang papeles kay Mama? Siya kasi may kakilala sa munisipyo para mabilis.”

Nagdalawang-isip ako, pero pinagkatiwalaan ko siya. Pinapirma nila ako ng mga dokumento, sabi nila para daw sa building permit at titulo. Hindi ko alam na iba ang nakalagay.

Lumipas ang tatlong linggo, napansin kong parang iniiwasan ako nina Jonas at Salve. Lagi nang gabi umuuwi si Jonas, tapos minsan hindi na sumasagot ng tawag. Kinukutuban ako pero pilit kong iniintindi.

Hanggang isang araw, umuwi ako galing trabaho at may ibang tao sa bahay.

May babaeng estranghero na nagliligpit ng mga gamit ko sa kahon.

“Miss, ano’ng ginagawa mo?” gulat kong tanong.

“Ay, ako po ang bagong may-ari. Sabi po ng dating nakatira, kukunin na daw ninyo mga gamit ninyo ngayong araw.”

Parang gumuho ang mundo ko. Tumawag ako kay Jonas nang nanginginig.

“Jonas?! Ano ‘to?! Bakit may ibang tao dito sa bahay?!” boses ko nanginginig.

Sumagot siya, malamig. “Alma, usap na lang tayo bukas. Huwag kang gumawa ng eksena.”

“Anong eksena?! Bahay ko ‘to! Pinaghirapan ko ‘to!”

Saka biglang sumingit si Salve sa kabilang linya. “Iha, wag ka nang makulit. Hindi iyo ang bahay. Pinirmahan mo na ang deed of transfer, remember? At ikaw pa ang nagbigay ng photocopy ng ID mo.”

Parang tumaas ang dugo ko. “Hindi ako pumirma ng kahit anong transfer! Akala ko building permit ‘yon!”

“Eh kasalanan mo na ‘yun kung hindi mo binasa. At saka, hindi naman kayo kasal ng anak ko, kaya wala kang karapatan.”

Iyon na ang huling beses na sumagot si Jonas sa tawag ko.

Naiyak ako sa labas ng bahay na ako ang nagpatayo, habang tinatanggal ang kurtinang ako mismo ang nagtabas. Pakiramdam ko wala akong natira.

KINABUKASAN, pumunta ako kay Nikka. Yakap niya pa lang, bumigay na luha ko.

“Kailangan mong lumaban,” sabi niya. “Hindi pwedeng ganyan na lang.”

Inirefer niya ako sa pinsan niyang abogado, si Atty. Ramon. Nakinig siya sa kwento ko, tahimik pero matalim ang mata.

“Ano’ng pinapirma nila sayo?”

“Ito po…” pinakita ko ang folder—photocopy ng dokumentong pinapirma nila.

Pagkabukas niya, nanlaki ang mata ko sa sinabi niya.

“Alma… ang pinirmahan mo ay Special Power of Attorney para sa nanay ng fiancé mo. Sa papel, sila ngayon ang may-ari ng lupa at bahay.”

Nanginig ang tuhod ko.

Pero tumikhim si Atty. Ramon. “Pero teka lang. May mali sila—at may laban tayo.”

Inimbestigahan niya agad. Lumabas na walang kahit isang resibong nakapangalan kay Jonas o kay Salve. Lahat ay nasa pangalan ko. May bank statements, contracts, at testimonya pa ng architect at supplier.

At higit sa lahat—hindi notarized nang tama ang dokumento. Fake ang pirma ng supposed witness at kulang ang dalawang pahina.

“Pwede nating pa-annul at magsampa ng kasong estafa at falsification of documents,” sabi ni Atty.

Hindi ako nagdalawang isip. “Kahit gumapang sila sa lupa, babawiin ko ‘yung bahay.”

Nag-file kami ng kaso.

Makalipas ang ilang linggo, dumating ang sheriff kasama ako at si Nikka. Dumiretso kami sa bahay—nandoon si Jonas at nanay niya, nag-iimpake.

“Ano’ng ginagawa ninyo dito?!” sigaw ni Salve.

Tahimik lang ako habang inaabot ni Atty. Ramon ang order.

“Effective today, ibinabalik ang bahay kay Ms. Alma pending resolution. Wala kayong karapatang manatili rito.”

Si Jonas napayuko lang. Hindi makatingin.

Lumapit siya sakin, halos pabulong. “Alma, pwede ba nating pag-usapan—”

“Bumalik ka na lang kapag dinala ka na sa korte. At huwag mo nang tawagin ang pangalan ko.”

Umiyak siya pero wala na akong pakiramdam. Ang sakit, oo, pero hindi na nila ako kayang gibain.

Ngayon, nakatira ako ulit sa bahay na pinaghirapan ko—pero mas matatag ako. Kinuha ko ang apelyido kong buong-buo. Naglagay ako ng bagong kandado, bagong kurtina, at bagong buhay.

Minsan napapahawak pa rin ako sa dibdib ko kapag naaalala ang ginawa nila, pero sabi nga ni Nikka:

“Ang bahay, napalitan. Pero ang puso mo, hindi nila nakuha—at ngayon mas pinaganda mo pa.”

At sa unang gabing natulog ako ulit doon—mag-isa, tahimik, ligtas—doon ko naramdaman ang tunay na hustisya.

Hindi ako nawasak. Ako ang bumawi.