Ang Kalabaw na Nawala ng 10 Araw—Pagbalik Nito, Nagsimula ang mga Kakaibang Pangyayari sa Pamilya ni Mang Rodrigo

Sa isang tahimik na baryo sa Nueva Ecija, kilala ang pamilya ni Mang Rodrigo Cruz bilang masipag, maayos, at labis na nagmamahal sa kanilang kalabaw — ang tanging yaman at kasangga nila sa bukid sa loob ng mahigit sampung taon.

Ang kalabaw ay pinangalanan niyang Kalbo, isang matandang kalabaw na may puting batik, matalino, at tila may sariling isip.
Alam nitong bumalik sa kulungan sa parehong oras tuwing hapon, at minsan pa nga’y maririnig mo itong ungol na parang nakikipag-usap.

Isang umaga, gaya ng nakagawian, maagang bumangon si Mang Rodrigo upang dalhin si Kalbo sa bukid.
Ngunit paglapit niya sa kulungan — wala na ang kalabaw.
Tahimik ang paligid. Walang bakas ng paa, walang bakod na sira, at walang kahit anong tunog noong gabi.

Nag-umpisang mag-usap-usap ang mga taga-barangay San Felipe.
May nagsabi raw na ninakaw, ang iba naman ay nagsabing baka napadpad sa bundok.
Pero may mga bulong na nagsasabing,

“Baka kinuha ng tikbalang.”

Nalungkot si Mang Rodrigo.
Naghanap siya sa lahat ng lugar, humingi ng tulong sa barangay, at nagdasal sa altar sa bahay.
Ngunit kahit anong gawin niya, hindi pa rin natagpuan si Kalbo.

Pagkalipas ng sampung araw, isang madaling araw na umuulan nang mahina, biglang tumahol nang kakaiba ang aso ni Mang Rodrigo.
Lumabas sila ng bahay at natigilan.

Naroon si Kalbo, nakatayo sa tapat ng gate.

Payat na payat ito, ang balat ay may mga batik-batik, at ang mga mata ay namumula.
May kakaibang amoy na lumalabas dito — matapang, amoy dugo at putik.
Nakataling pa rin ang lubid sa leeg nito, ngunit ang dulo ay parang nginangatngat, hindi ginupit.

Sa simula, natuwa si Mang Rodrigo.
Ngunit agad din siyang nakaramdam ng takot.

Mula nang bumalik si Kalbo, hindi na ito gaya ng dati.
Palaging galit, dumadagundong ang paa kapag nilalapitan, at minsan ay binabangga ang pader ng kulungan.
Ayaw kumain ng damo o uminom ng tubig.
Tuwing aalis si Mang Rodrigo o ang anak niyang lalaki, tinititigan sila ng kalabaw — sa mga matang pulang-pula, parang sinusundan ng tingin hanggang sa mawala sila sa paningin.

Mula nang bumalik si Kalbo, nagsimulang matuyo ang mga halaman sa bakuran.
Ang puno ng saging ay unti-unting nalalanta.
Hanggang isang araw, biglang nawala ang aso ng pamilya.

May nagsabi raw na nakita si Mang Rodrigo sa panaginip ng isang kapitbahay — isang taong may anino na naglalakad kasama ang kalabaw sa gitna ng ulan.
Ngunit nang sundan nila, nawala ang anino, at wala ring bakas ng paa ng hayop.

Isang araw, dumating si Aling Marta, ang kilalang manghuhula sa baryo.
Pagpasok pa lang niya sa bakuran at masilip ang kalabaw, namutla siya.

“Hindi na ito si Kalbo,” aniya.
“Nakarating ito sa lugar na hindi dapat puntahan ng buhay.
Bumalik ito hindi para mabuhay, kundi para may isamang iba.”

Nang marinig iyon, kinilabutan si Mang Rodrigo.
Agad siyang lumapit sa pari ng simbahan at humingi ng basbas at dasal.
Pinagdasalan nila ang buong bakuran at binasbasan ng banal na tubig ang kulungan.

Gabi ring iyon, matapos ang dasal, biglang lumakas ang hangin.
Kinabukasan, wala na si Kalbo.
Ang natira na lang ay ang lumang lubid na nakapulupot sa tuyong sanga ng punong mangga.

Mula noon, tila bumalik ang katahimikan sa bahay.
Ngunit tuwing gabi ng ulan, panaginipin pa rin ni Mang Rodrigo ang kalabaw.
Nakikita niyang nakatayo ito sa ilalim ng punong mangga, namumula ang mata, at umiungol nang mahaba, parang may hinahanap.

Kaya mula noon, tuwing gabi ng kabilugan ng buwan, inilalagay ni Mang Rodrigo ang isang bungkos ng sariwang damo sa may pintuan.
Sabi niya:

“Para kay Kalbo — baka naliligaw pa rin siya.”

At sa baryo San Felipe, ang mga matatanda ay may iisang babala sa mga bata:

“Kung gabi ng ulan at makarinig ka ng ungol ng kalabaw mula sa bundok,
huwag kang lalabas.
Baka hindi hayop ang tumatawag sa ’yo — baka si Kalbo iyon, naghahanap ng kapalit.