IBINIGAY KO ANG HULING ₱1,000 KO PARA TULUNGAN ANG MATANDANG LALAKI AT ANG ASO NIYA NA MAKABILI NG PAGKAIN—ANG INIWAN NIYA SA MAY PINTO KO AY NAGBAGO NG LAHAT

Umaga noon, papunta ako sa grocery para bumili ng tinapay at gatas—’yun na lang ang natitirang budget ko bago pa dumating ang sahod sa susunod na linggo. Hawak ko ang natitirang ₱1,000 ko, iniisip ko kung paano pagkakasyahin ang pagkain sa bahay. Paglabas ko ng tindahan, napansin ko ang isang matandang lalaki na nakaupo sa gilid ng bangketa. Payat siya, medyo marumi, at kasama niya ang maliit na asong kulay puti na tila gutom na gutom. Nakatitig lang sila sa mga taong dumaraan, pero hindi sila humihingi o nagmamakaawa.

Lumapit ako nang bahagya para makadaan, pero nagtagpo ang mga mata namin. Ngumiti siya nang mahina. “Magandang araw iho,” mahina niyang bati. “Pasensya na, pero nagbabakasakali sana ako… alam kong nakakahiya… pero baka may sukli kang puhunan para mapakain ko lang itong aso ko. Tatlong araw na siyang wala halos nakakain.” Napatingin ako sa hawak kong ₱1,000. Alam kong wala na akong ibang cash. Pero nang tumingin ako sa aso—nakapangalumbaba, nanginginig, parang nagmamakaawa—parang biglang lumiit ang problema ko.

“Magkano po kailangan n’yo?” tanong ko. “Barya lang sana… kahit kaunting tinapay,” sagot niya. Huminga ako nang malalim, iniabot ang buong ₱1,000. “Ito na lang po. Pambili n’yo ng pagkain pareho.” Nanlaki ang mata niya. “Hindi ko puwedeng tanggapin lahat ‘yan! Sigurado ka ba, hijo?” Ngumiti ako. “Mas kailangan n’yo po kaysa sa’kin.” Tumulo ang luha niya habang hawak ang pera. “Salamat… hindi ko ‘to makakalimutan. Ako si Mang Ricardo, at ang aso ko si Bingo. Sana gabayan ka ng Diyos.”

Umuwi akong halos walang nabili, pero magaan ang loob ko. Inisip ko na sa susunod na araw na lang ako bibili kapag may utang na pwede sa kapitbahay.

Kinabukasan, maaga akong nagising sa katok sa pinto. Pagbukas ko, wala akong nadatnan na tao—pero may nakalapag na isang paper bag, isang sobre, at isang maliit na kahon. Binuksan ko ang papel na nakadikit sa sobre: “Para sa taong nagpaalala sa’kin na hindi pa huli ang lahat. – Ricardo.” Binuksan ko ang paper bag—may groceries: bigas, de lata, tinapay, gatas, pati snacks para sa mga bata. Sa maliit na kahon naman, may dog treats at collar na bago para kay Bingo.

Nang buksan ko ang sobre, may nakalamang na cheque. Hindi ako makapaniwala—₱150,000! May kasama pang sulat: “Noong kabataan ko, negosyante ako. Nalugi dahil sa sakit at kapabayaan ng mga anak ko. Simula noon, nagpalaboy-laboy na lang ako kasama ng aso ko na si Bingo—siya na lang ang pamilya ko. Kahapon, akala ko wala nang mabuting tao sa mundo. Pero binigyan mo kami ng pag-asa kahit alam kong wala kang sobra. Ibinigay mo ang natitirang pera mo nang walang kapalit. Nakausap ko kahapon ang dating kasosyo ko na matagal ko nang hindi kinausap. Tinulungan niya akong muling makuha ang access sa maliit kong ipon na halos nakalimutan ko na. Nais kong ibalik sa’yo ang kabutihang ipinakita mo—at higit pa. Kung tatanggapin mo, gusto ko rin sanang tulungan kang magsimula ng maliit na negosyo o kung anuman ang pangangailangan mo. – Mang Ricardo.”

Halos maluha ako sa gulat at tuwa. Ilang araw matapos noon, nagkita kami muli ni Mang Ricardo at Bingo sa isang café. Mas malinis na siya, nakaayos ang buhok, at halatang mas maaliwalas ang mukha. “Ayos lang ba na tumulong ako sa’yo ngayon?” tanong niya. “Hindi ko mababayaran ang ginawa mo, pero kaya kong ipasa ang kabutihan.” “Hindi n’yo po kailangang suklian ‘yon,” sagot ko. “Ginawa ko lang ang sa tingin kong tama.” Ngumiti siya. “At kaya nabago ang buhay ko. Kaya ngayon, hayaan mong baguhin ko rin ang sa’yo.”

Tinulungan niya akong magsimula ng maliit na sari-sari store sa tapat ng bahay. Ako ang nagma-manage, at paminsan-minsan dumadaan siya para kumustahin at magdala ng pagkain para sa pamilya ko. Si Bingo, paborito na ng mga bata sa amin. Mula sa huling ₱1,000 na iniabot ko nang walang pag-aalinlangan, isang biyayang hindi ko inasahan ang bumalik. Hindi dahil sa pera—kundi dahil sa patunay na ang kabutihan, kahit gaano kaliit, ay puwedeng magpalit ng kapalaran ng dalawang buhay. At araw-araw, tuwing makikita ko si Mang Ricardo at si Bingo na nakangiti at masigla, paulit-ulit kong sinasabi sa sarili ko: “Minsan, ang kabutihang ibinibigay mo sa iba… babalik sa’yo sa paraang di mo akalaing posible.