5 TAON NANG LABAS-MASOK SA HOSPITAL ANG AKING FIANCÉ PERO KAILAN MAN HINDI KO NAISIP NA IWAN SIYA—HANGGANG SA NANLAMIG AKO SA SINABI NG DOKTOR

Amoy alkohol at pinaghalong gamot. Iyan ang pabangong naging pamilyar sa akin sa nakalipas na limang taon. Sa loob ng panahong iyon, ang puting kisame ng St. Luke’s at ang walang katapusang tunog ng heart monitor ang naging mundo namin ni Miguel.

Limang taon. Limang taon na kaming labas-masok sa ospital dahil sa isang rare autoimmune disease na unti-unting umuubos sa lakas niya.

Nakita ko kung paano namayat ang dating matipunong katawan ng fiancé ko. Nakita ko kung paano pinalitan ng pamumutla ang dating masigla niyang ngiti. Pero sa kabila ng lahat—sa kabila ng pagkaubos ng ipon, ng pagod, at ng awa ng ibang tao—kailanman, hindi sumagi sa isip ko na iwan siya.

Mahal ko si Miguel. At ang pagmamahal, para sa akin, ay hindi lang sa ginhawa, kundi lalo na sa hirap.

Pero nagbago ang ikot ng mundo ko isang hapon ng Martes.

Tinawag ako ni Dr. Castillo sa labas ng kwarto. Karaniwan na ito. Mag-uusap kami tungkol sa adjustments sa gamot o sa schedule ng dialysis. Pero iba ang tingin ng doktor ngayon. Mabigat. Seryoso.

“Clara,” panimula niya, sabay buntong-hininga. “I’ll be straight to the point. His organs are shutting down faster than we anticipated. The current treatment is no longer working.”
Parang may bumara sa lalamunan ko. “Doc… anong ibig mong sabihin?”

“He has maybe a week, Clara. Unless…”
Doon ako nanlamig. Yung klase ng lamig na tumatagos hanggang buto. Hindi dahil sa sinabi niyang mamamatay na si Miguel, kundi dahil sa sumunod niyang binitawan.

“There is a new experimental drug. Specifically developed for his strain. It has a 95% success rate sa mga clinical trials.”

Nabuhayan ako ng loob. “Doc! Edi gamitin natin! Bilhin natin, kahit magkano!”

Umiling si Dr. Castillo. “That’s the problem. It hasn’t been approved for export yet. It is strictly available only within a specific research facility in Guangzhou, China. At dahil bago ito, hindi ito pwedeng ipa-ship basta-basta dahil sa temperature requirements. Someone needs to physically get it, sign the waivers personally, and bring it here within 48 hours before his system collapses completely.”

Nanlamig ako dahil sa takot, pero agad itong pinalitan ng nag-aapoy na desisyon.
“Ako ang pupunta,” mabilis kong sagot.
“Clara, mahirap ang proseso. China is big, the language barrier is real, at oras ang kalaban mo,” paalala ng doktor.

Tiningnan ko si Miguel sa loob ng kwarto, natutulog, puno ng tubo ang katawan. “Doc, isulat mo ang address. Aalis ako ngayon din.”
Wala akong sinayang na sandali. Bitbit ang pasaporte, ang huling laman ng savings namin, at ang address na nakasulat sa kapirasong papel, tumakbo ako pa-airport.

Pero tila sinusubok ng tadhana ang katatagan ko.
“Flight 5J-288 to Guangzhou is delayed due to technical issues.”

Gusto kong sumigaw sa gitna ng airport. Bawat minutong lumilipas ay minutong nababawas sa buhay ni Miguel. Apat na oras. Apat na oras akong nakaupo sa boarding gate, nanginginig ang tuhod, habang paulit-ulit na dinadasalan ang litrato ni Miguel sa wallpaper ng cellphone ko. Kapit lang, mahal. Parating na ako.

Nang lumapag ang eroplano sa China, gabi na. Ang lamig ng hangin ay sumalubong sa akin paglabas ng airport, pero mas malamig ang pawis ko sa kaba.

Dito nagsimula ang tunay na kalbaryo.
“Research Facility… Xingang East Road?” tanong ko sa taxi driver habang pinapakita ang papel.
Tiningnan lang ako ng driver at umiling-iling. “No English. No English.”

Sinubukan kong gamitin ang translation app sa phone ko pero napakabagal ng internet connection. “Please, sir. Medicine. Hospital. Important!” sigaw ko, pero lalo lang siyang nainis at pinaalis ako sa pila.

Napaluha ako sa gilid ng kalsada. Ang daming tao, ang daming ilaw, pero pakiramdam ko ay nag-iisa lang ako sa mundo. Kailangan kong makarating sa laboratoryo bago magsarado ang releasing window nila ng alas-onse ng gabi. Alas-nuwebe na.

Sumakay ako sa tren kahit hindi ako sigurado. Siksikan. Amoy ng iba’t ibang pagkain at pawis. Habang nakatayo at pilit na tinitingnan ang mapa, naramdaman ko ang isang mabilis na bangga sa likuran ko.

“Sorry, sorry,” sabi ng isang lalaki sabay alis nang mabilis.

Wala sa loob na kinapa ko ang bag ko.
Bukas ang zipper.

Nanlaki ang mata ko. Ang wallet ko. Ang wallet ko na nandoon ang malaking halaga ng pera para pambayad sa gamot at pamasahe pabalik!
“Hulihin niyo siya!” sigaw ko sa Tagalog, bago ko na-realize na walang makakaintindi sa akin.

“Thief! Thief!”

Hahabulin ko sana siya, pero nagsara na ang pinto ng tren. Nakita ko siyang nakangisi sa platform habang papalayo ang tren namin.
Gusto kong humagulgol. Gusto kong sumuko. Paano ko mabibili ang gamot? Paano ako uuwi? Paano na si Miguel?

Napaupo ako sa sahig ng tren, pinagtitinginan ng mga tao. Pero sa gitna ng pagguho ng mundo ko, naalala ko ang sinabi ni Miguel noong huli siyang may lakas magsalita. “Ikaw ang pinakamalakas na taong kilala ko, Clara.”

Kinapa ko ang secret pocket ng jacket ko. Nandoon pa ang pasaporte ko. At sa loob ng phone case ko, may naka-ipit na nag-iisang credit card na matagal ko nang hindi ginagamit—ang emergency card na binigay ng tatay ko noon.

Sana gumana. Sana tanggapin.
Pagbaba ko sa station, hindi na ako naghanap ng taxi. Tumakbo ako.

Tumakbo ako sa hindi pamilyar na kalsada. Ang lamig ng hangin ay humahampas sa mukha ko, pero ang init ng katawan ko ay galing sa adrenaline. Ilang kilometro ang tinakbo ko, bitbit ang bigat ng buhay ni Miguel sa mga balikat ko. Nadapa ako, nasugatan ang tuhod, pero bumangon ako agad. Bawal mapagod. Bawal huminto.

Narating ko ang Guangzhou Bio-Medical Center na hingal na hingal. Pawisan, magulo ang buhok, at may dugo sa tuhod.

“I need… the serum… for Miguel Santos,” putol-putol na sabi ko sa receptionist.
Tiningnan nila ako na parang baliw. Hinarang ako ng security guard.

“Please!” pagmamakaawa ko, lumuhod ako sa sahig. “My fiancé is dying. Please.”
Buti na lang, may lumabas na isang doktor na nakasalamin. Si Dr. Liu, ang contact ni Dr. Castillo.

“Ms. Clara?” tanong niya.
Tumango ako habang umiiyak.
Dinala niya ako sa opisina. Kinuha ang credit card ko. Processing… Processing… Ang tagal ng ikot ng machine.

Approved.

Inabot niya sa akin ang isang maliit na cooler box. “It is packed with dry ice. It is stable for 24 hours only. You must go.”

“Thank you. Thank you,” paulit-ulit kong sabi.
Wala na akong pera pang-taxi. Pero dahil sa awa ng isang nurse na nakakita sa itsura ko, inabutan niya ako ng sapat na Yuan para makabalik sa airport.

Ang flight pabalik ay parang isang panaginip. Yakap-yakap ko ang cooler box sa dibdib ko. Hindi ako natulog. Binabantayan ko ito na parang ginto. Bawat alog ng eroplano, napapapikit ako at nagdadasal. Huwag ngayon, Lord. Malapit na kami.

Paglapag sa Pilipinas, hindi ko na ininda ang traffic. Pagdating sa ospital, sinalubong ako ni Dr. Castillo sa lobby.

Walang salitaan. Kinuha niya ang box at tumakbo kami papunta sa ICU.

Naabutan namin si Miguel na kritikal na ang lagay. Mababa na ang oxygen levels. Kulay abo na ang balat niya. Ang tunog ng monitor ay mabilis at hindi regular.

Toot… toot… toot-toot…

“Prepare the IV!” sigaw ni Dr. Castillo.

Nakatayo lang ako sa gilid, nanginginig ang buong katawan habang pinapanood na itinuturok ang gamot na pinaghirapan kong kunin sa kabilang ibayo ng dagat.

“Okay na, Clara,” sabi ng nurse, inaalalayan akong umupo. “Nagawa mo.”
Ilang oras akong nakatitig lang sa kanya. Walang nangyari agad. Sabi ng doktor, kailangan naming maghintay.

Dumaan ang magdamag. Nakatulog ako nang nakaupo sa tabi ng kama niya, hawak ang kamay niyang malamig.

Kinabukasan, nagising ako dahil sa isang mahinang pisil.

Idinilat ko ang mga mata ko. Ang kamay ni Miguel… mainit na.

Dahan-dahan niyang iminulat ang mga mata niya. Wala na ang madilim na anino sa ilalim nito. Ang pamumutla ay napalitan ng bahagyang pamumula ng pisngi.

“Clara…” mahina, garalgal, pero malinaw na boses.
Napahagulgol ako. Niyakap ko siya nang mahigpit, maingat na hindi matanggal ang mga swero.

“Nandito na ako, love. Nandito na ako,” bulong ko.
“Ang layo… ang layo ng pinuntahan mo,” sabi niya, at may tumulong luha sa mata niya. Alam niya. Naramdaman niya siguro ang layo ng tinakbo ko para lang madugtungan ang buhay niya.

Makalipas ang isang buwan, lumabas kami ng ospital. Hindi na naka-wheelchair, kundi naglalakad na siya—mabagal, pero sarili na niyang mga paa ang gamit niya.

Habang hinihintay namin ang sasakyan sa driveway, huminga nang malalim si Miguel.
“Amoy usok,” natatawa niyang sabi. “Pero ito ang pinakamabangong amoy sa mundo dahil wala na tayo sa loob.”

Hinawakan ko ang kamay niya. Ang kamay na muntik ko nang bitawan, pero kailanman ay hindi ko sinukuan.

“Tara na,” sabi ko. “Umuwi na tayo.”
Limang taon kaming nakakulong sa takot at sakit. Pero sa araw na ito, sa ilalim ng init ng araw, alam kong tapos na ang bangungot. Nakuha ko ang lunas, hindi lang dahil sa gamot galing China, kundi dahil sa pagmamahal na hindi napagod maghintay at lumaban.