PART 1

Kabanata 1: Sa Ilalim ng Init

Tanghaling tapat. Ang araw ay nakabitin sa itaas, nagpapakulo ng aspalto sa kalsada ng Metro Manila. Tahimik na nagmamaneho si Maya, isang babaeng may itim na helmet, denim jacket, at maong na pantalon. Sa bawat pag-apak niya sa gas, ramdam ang init ng hangin na bumabalot sa paligid.

Sumusunod siya sa lahat ng patakaran ng trapiko—walang nalalabag, walang palusot. Sa isip niya, ordinaryo lang ang araw na ito. Ngunit hindi niya alam, may mangyayaring magbabago sa takbo ng kanyang buhay, at ng iba pang motorista.

Sa may kanto, napansin niyang may checkpoint. Ilang pulis ang nakatayo, pinapahinto ang bawat sasakyan. Binagalan ni Maya ang takbo. Alam niyang dapat kumpleto ang papeles, kaya’t walang kaba. Ngunit sa loob niya, may kakaibang pakiramdam—parang may mali.

Kabanata 2: Ang Simula ng Pangingikil

Isang pulis ang humarang sa kanya. “Itabi mo ang motorsiklo mo, ma’am,” utos nito. Sumunod si Maya, inayos ang helmet, tinanggal, at inayos ang buhok. Lumapit ang pulis, matigas ang mukha.

“Magandang tanghali po, ma’am. Maaari ko po bang makita ang inyong mga papeles?”
Ngumiti si Maya, walang pag-aalinlangan. Inabot ang lisensya at rehistro ng motorsiklo.

Tinitigan ng pulis ang mga papeles, sinulyapan ang kasama. “Mukhang may problema po, ma’am. Maaari po ba kayong sumama sandali?”

Kinunot ni Maya ang noo. “Ano po ba iyon, sir? Sigurado akong kumpleto ang lahat ng papeles ko.”

Bahagyang ngumiti ang pulis, ngunit may kakaiba sa likod ng ngiti. Itinuro niya ang isang maliit na tolda sa gilid ng kalsada, kung saan nagtitipon ang ilang pulis.

Alerto na si Maya. Sinulyapan niya ang paligid—marami pang motorista ang pinaparada, mga mukha nila puno ng pagkabigo at pagtanggap. Alam ni Maya kung ano ang mangyayari. Kinukwenta na niya ang mga posibilidad.

Kabanata 3: Manipulasyon at Pamimilit

Sa loob ng tolda, isa pang pulis ang lumapit. “Sige po, ma’am. Mag-usap lang tayo sandali.” Binuksan ng pulis ang talaan, kunwari ay may binabasa.

“Ma’am, hindi po standard ang helmet ninyo.”
Sinulyapan ni Maya ang helmet—may Philippine standard mark. “Standard po ito, sir,” sagot niya.

“Bukod pa doon, mukhang hindi po nakasindi ang ilaw ng motor ninyo.”
Alam ni Maya na automatikong sumisindi ang ilaw ng motor niya.

“Pangatlo, lumampas po kayo sa solid line nang huminto kayo kanina.”
Halos matawa si Maya. “Sir, standard po ang helmet ko, automatikong sumisindi ang ilaw ng motor ko, at huminto ako ng tama sa likod ng solid line.”

Ngumiti pa rin ang pulis, ngunit may nakatago sa likod nito. “Tignan niyo po, ma’am. Naiintindihan namin. Gusto lang namin ng kaunting tulong para mabilis na matapos ito.”

Nakita ni Maya ang mga mata ng pulis—hindi ito ordinaryong checkpoint. Ito ay pangingikil.

Kabanata 4: Ang Laban ni Maya

Nagkaroon ng sandaling katahimikan. Ang hangin sa tolda ay tila mas naging mabigat. Alam ni Maya ang sitwasyong ito. Hindi ito ang unang beses na nakita niya ang ganitong gawain. Ngunit sa pagkakataong ito, nagkamali sila ng biktima.

“Paano kung hindi ako magbabayad, sir?” tanong ni Maya, matatag.

Ang isa pang pulis, na tahimik lang kanina, ay biglang nagsalita. “Ma’am, huwag po kayong magpapahirap sa amin. Alam niyo na kung paano kami magtrabaho. Kapag ayaw ninyong magbayad, mas lalong magiging komplikado ang sitwasyon.”

Ang boses ng pulis ay may banta. Hindi ang uri ng banta na may dahas, ngunit ang uri na nagpaparamdam na may malaking pagkakamali ang kanyang pinili.

Sa dulo ng kanyang pasensya, nanatiling kalmado si Maya. Ngunit hindi nila namalayan na ginising na nila ang natutulog na tigre.

Kabanata 5: Ang Pagputok ng Galit

Tatlong pulis ang nakatayo sa harap ni Maya. Sanay na sila sa ganito—para sa kanila, isa lang itong biktima na kayang pigain. Isa pang motorista na susuko ng walang laban.

Ngunit ang hindi nila alam, nakaharap sila sa maling tao.

Ang isang pulis ay sinulyapan ang kanyang kasama, saka umubo ng bahagya. “Ganito po, ma’am. Tao lang din po kami. Kailangan kumain. Kailangan ng pambayad. Kaya kung matutulungan ninyo kami ng kaunti, hindi na ito hahaba pa.”

Nanatiling tahimik si Maya. Ang kanyang mga mata ay matalim na pinag-aaralan ang sitwasyon.

Kung ayaw po ninyong magbayad, eh mapipilitan kaming i-ticket kayo. Pero kung gusto ninyong makipagtulungan ng kaunti…”
Inangat ng pulis ang ilang piraso ng pera mula sa bulsa, dahan-dahang ikinaway.

Hindi pa rin umiimik si Maya. Sa loob niya, may nagsisimula nang umakyat—hindi takot, hindi kaba, kundi galit.

Kabanata 6: Ang Paglaban

Itinaas ni Maya ang kanyang baba. Ang kanyang mga mata ay nakatingin sa kanila isa-isa. Sa sandaling iyon, ginawa ng isa pang pulis ang isang bagay na hindi dapat niya ginawa—kinuha niya ang braso ni Maya.

“Ma’am, huwag ninyo na pong pahirapan.”
Hinawakan ni Maya ang kanyang braso, matigas at mabilis. At sa isang iglap, ang lahat ng pasensya na kanyang pinanatili, ang lahat ng kontrol sa sarili na kanyang sinubukang panatilihin, ay naglaho.

“Pitawan mo ang braso ko,” mariing sabi ni Maya, mahina ngunit puno ng diin.

Nagcheck ang pulis, binitiwan ang braso ni Maya. “Ang yabang naman.”

Ibinaba ni Maya ang kanyang balikat, tinitigan sila isa-isa. “Sabi niyo hindi raw standard ang helmet ko. Ipakita niyo ang regulasyon.” Walang sumagot.

“Sabi niyo patay raw ang ilaw ng motor ko. Bago ako huminto dito, nakita ko mismo ang anino ng motor ko na nagre-reflect ng ilaw. Subukan niyo ulit ang mga akusasyon niyo.”

“Sabi niyo lumampas ako sa solid line. Huminto ako ng tama sa likod ng linyang ginawa niyo mismo. Gumagawa kayo ng dahilan. Minamanipula niyo ang mga patakaran tapos pinipilit niyo ang mga tao na magbayad para makalabas sila.”

Bumuntong hininga si Maya, ipinag-cruise ang kanyang mga kamay sa dibdib. “Hindi ito checkpoint. Ito ay pangingikil.”

Kabanata 7: Ang Pagkakakilanlan

Tahimik ang paligid. Ang mga pulis ay nagkatinginan, hindi makapaniwala na may lakas ng loob si Maya na tumutol. Ang isa sa kanila, ang pinakamalaki, ay muling lumapit.

“Check! Ang yabang naman,” bulong nito, pilit na pinapakita ang pagiging superior.

Ngunit hindi nagpatinag si Maya. Sa halip, may kinuha siya mula sa kanyang bulsa—isang police identification card. Ipinatong niya ito sa mesa, malinaw na nakikita ang pangalan, ranggo, at ang logo ng CIDG.

Napatayo ang tatlong pulis, nagbago ang ekspresyon ng kanilang mukha. Ang dating ngiti ay naglaho, napalitan ng takot at pag-aalangan.

“Ma’am…” nanginginig ang boses ng isa.
“Hindi namin alam…” bulong ng isa pa.

Mariing sagot ni Maya, “Alam ninyo ang ginagawa ninyo. Ang rango ko dito ay may kapangyarihan, at ang kapangyarihan ko ay nagmula sa batas, hindi sa pangingikil.”

Kabanata 8: Ang Paglalantad

Hindi pa rin sumusuko ang pinakamalaking pulis. “Ma’am, rango lang yan. Walang silbi ang rango mo dito. Isa ka lang tao, tatlo kami. Kaya ang payo ko, ilagay mo ulit ang card na yan. Magbayad ka at umalis ka bago ka magsisi.”

Hindi kumilos si Maya, ngunit sa loob niya, kumulo na ang galit. Ang banta ay isang malaking pagkakamali.

Bumuntong hininga ng malalim si Maya. Ang kanyang mga mata ay nananatiling nakatutok sa kanila. Pagkatapos, nangyari ang lahat ng mabilis.

Walang babala, ang malaking pulis ay sumugod kay Maya. Ang kanyang kamao ay nakakuyom, isang atake na puno ng galit at pagkamuhi. Ngunit mabilis si Maya. Hinawakan niya ang pulso ng pulis, iniikot ito sa likuran ng marahas, at sa isang mabilis na galaw, ang pulis ay bumagsak sa mesa ng malakas.

Umungol ito, ang mukha ay nakabaluktot sa nabasag na kahoy. Bago pa siya makakilos, siniko ni Maya ang kanyang likod. Umungol sa sakit ang pulis, bumagsak ang katawan.

Ang dalawa pang pulis ay umatras, nag-aalangan. Ngunit ang isa sa kanila ay kinuha ang baton sa baywang—malaking pagkakamali. Bago pa maiwagayway ang baton, hinawakan ni Maya ang pulso nito ng mahigpit, pinigilan ito sa ere. Sa isang mabilis na galaw, tinamaan ng tuhod ni Maya ang tiyan ng pulis. Nabaluktot ito, binitiwan ang baton. Siniko ni Maya ang sentido, tumilapon paatras, bumagsak sa lupa.

Isa na lang ang natitira. Sinubukang tumakas, ngunit nasa likod na niya si Maya. Hinawakan ang uniporme, malakas ang hatak, at sa isang matalim na galaw, nahila paatras, bumagsak sa likuran ng tolda.

Kabanata 9: Katarungan sa Kalsada

Lumapit si Maya, malamig ang boses, puno ng awtoridad. “Binigyan ko kayo ng pagkakataon. Ngayon natutunan ninyo ang maling paraan.”

Ang tatlong pulis ay nakabulagta sa lupa, humihingal sa sakit. Sinubukan nilang tumayo, maghanap ng dahilan, ngunit alam na ni Maya ang susunod niyang gagawin. Kinuha niya ang telepono mula sa bulsa, sumindi ang screen.

“Director Valenzuela,” malakas at malinaw ang boses ni Maya. “Kailangan ko ng tulong sa lokasyon. May tatlong tiwaling pulis na kailangan arestuhin. Akala nila kaya nilang mang-abuso sa kalsada, ngunit nakalimutan nila na sa harap ng batas sila ay mga duwag lamang.”

Sa loob ng tolda, magulo. Tatlong tiwaling pulis ang nakabulagta, humihingal sa sakit, nararamdaman ang singaw ng galit na bumubulwak sa loob ni Maya—galit na pinigilan niya ng matagal, ngunit ngayon ay bumulwak na, nagiging katarungan para sa mga nagkasala.

Kabanata 10: Tanong ng Isang Motorista

Sa gilid ng tolda, isang matandang lalaki, marahil motorista rin, ay lumapit. Puno ng paghanga at takot ang kanyang mga mata.

“Paumanhin po, ma’am. Gusto ko lang magtanong. Kung pulis po kayo, bakit hindi niyo po agad pinakita ang inyong ID?”

Nanatiling tahimik si Maya, sandali lumingon, saka ngumiti ng bahagya. “Ano ang silbi? Kung agad kong ipinakita ang ID ko, magkukunwari silang sumusunod sa batas. Gusto kong makita kung gaano kalayo ang kanilang lakas ng loob na lumabag.”

Ngayon, hindi lang ako nanalo laban sa kanila. Nakatulong din ako na mapatunayan na walang sino man ang nakatataas sa batas.”

Tumango ang matandang lalaki, hindi na nagsalita.

Kabanata 11: Pagdating ng Katarungan

Ilang sandali pa, dumating ang mga patrol car. Ang mga pulis na kanina ay tiwaling nangikil, ngayon ay ginapos, isinakay sa detention vehicle.

Ang senior officer ay lumapit kay Maya. “Salamat, ma’am. Salamat sa tulong.”

Tumango lang si Maya, ang araw ay unti-unting lumulubog sa silangan, nagdadala ng kapayapaan sa kalsada—isang kapayapaan na dinala ng isang babae na nagdala ng mga taong akala nilang may kapangyarihan sa pagkawala ng lahat.