ISANG ESTRANGHERO ANG NAGHATID SA AKING ANAK SA BAHAY DAHIL SA LAKAS NG ULAN—NANG TINAAS NIYA ANG PAYONG, NAIYAK AKO KUNG SINO SIYA

Malakas ang buhos ng ulan nang hapon na iyon. Yung tipong may kasamang kulog na parang galit ang langit, at ang mga puno sa labas ay halos lumuhod sa lakas ng hangin. Nakaupo ako sa sofa, hawak ang phone ko, kinakabahan. Dapat 3:20 PM pa lang ay nasa bahay na ang anak kong si Lira—pero 4:05 PM na, wala pa rin siya.

Pinipilit kong tumawag, pero wala. “Lord… sana ligtas siya,” bulong ko habang naglalakad paikot-ikot sa sala.

At bigla, may kumatok.

Tok. Tok. Tok.

Hindi basta katok—may halong pagmamadali, may bigat. Kinabahan ako, pero agad akong lumapit at binuksan ang pinto.

Una kong nakita ay ang isang malaking payong, nanginginig sa lakas ng ulan. At sa ilalim nito, ang anak kong si Lira, basang-basa ang laylayan ng uniporme, pero ligtas… nakangiti.

“Mommy…” halos maiyak siya. “May tumulong po sa’kin.”

Napatingin ako sa lalaking may hawak ng payong. Nakayuko siya, parang nahihiya. Basa ang suot niyang jacket, may putik ang pantalon, at halatang pagod. Akala ko noong una’y isa lang siyang mabait na estrangherong nagmagandang-loob.

“Sir… maraming salamat po. Hindi ko po alam paano ko kayo pasasalamatan—”

At doon niya tinaas nang kaunti ang payong.

Parang tumigil ang ulan.

Parang tumigil ang mundo.

“Hi…” mahina niyang sabi, at doon ko lang nakita nang buo ang mukha niya.

Ako ang muntik mapaupo.

“Marco…?” mahina kong bulong, halos hindi ako makahinga. “Ikaw ba ‘yan?”

Napangiti siya—yung ngiting matagal ko nang hindi nakita.

“Hi, Anna.”

Ang lalaking nasa harap ko… ang tumulong sa anak ko… ay ang lalaking minahal ko noon. Ang unang pag-ibig ko. Ang taong hindi ko nakitang muli pagkatapos ng malaking gulo ng aming pamilya. Ang taong iniwan kong hindi man lang nakapagpaalam nang maayos—dahil kailangan kong lumayo, kailangan kong lumaban mag-isa para sa magiging buhay namin… ng anak ko.

Namilog ang mata ni Lira habang nagtataka. “Mommy… kilala n’yo po si Kuya?”

“Anak…” nanginginig ang boses ko. “Hindi lang ‘kilala’.”

Si Marco naman, napakamot ng ulo, halatang awkward pero may lambing sa mga mata. “Dapat hindi kita ginulat. Pasensya na. Hindi ko rin inasahan na anak mo pala ang tinulungan ko.”

“Paano mo siya nakita?” tanong ko habang pinapasok sila pareho.

“Papunta ako sa store sa may kanto,” sagot niya. “Tapos nakita kong bata siyang tumatakbo sa ulan, nanginginig. Wala kasing dumaraang tricycle. Ayoko namang iwan siya, so ayun.” Tumingin siya sa anak ko. “Sabi ko sa kanya, ‘Isang hakbang lang sa madulas, delikado ka na.’”

Sumingit si Lira, na halatang tuwang-tuwa sa kwento. “Sabi niya, ‘Wala akong payong pero hindi kita iiwan.’ Tapos sabi ko, ‘May payong ka naman po ah,’ tapos tumawa siya. Mommy ang bait niya.”

Napangiti ako nang may kirot sa puso. Ganun talaga si Marco noon—maaalahanin, hindi magdadalawang-isip tumulong.

Habang pinapainit ko sila ng tsaa, tahimik lang siyang nakaupo. Pero ang daming salita ang gustong lumabas sa pagitan naming dalawa.

“Kamusta ka?” tanong niya, mahina, parang takot sa sagot.

Humugot ako ng malalim na hinga. “Okay naman. Lumalaban.”

Tumingin siya sa anak ko. “Magaling ka pala magpalaki ng bata.”

“Pinilit,” sagot ko. “Pero… thanks.”

Tahimik siya sandali. “Anna… alam kong hindi na natin mababalikan ang dati. Hindi rin ako nandito para guluhin ang buhay mo. Natuwa lang ako na sa dinami-dami ng bata sa mundo, anak mo pa ang natulungan ko.”

Ngumiti ako nang may lungkot. “Hindi ako nagagalit, Marco. Matagal na akong naka-move on… at nagpapasalamat pa nga ako.”

“Sa’kin?” nagulat niya.

“Dahil kahit sandali lang… nakasama kitang muli,” sagot ko. “At dahil ligtas ang anak ko, salamat sa’yo.”

Napakamot siya, namula nang kaunti ang tenga. Halata—hindi pa rin nagbago.

“Tama na ‘yan, naiilang ako,” natatawa niyang sabi.

Tumawa rin ako, at sa unang pagkakataon sa maraming taon… magaan ang pakiramdam ko.

Pagkatapos uminom ng tsaa, naghanda na siyang umalis. Ang anak ko, kumapit pa sa kanya.

“Kuya Marco, kita-kits po ulit?”

Ngumiti siya. “Kapag hindi na umuulan nang ganito kalakas, promise.”

Paglabas ko para ihatid siya hanggang gate, mahina niyang sabi, “Ang galing mo, Anna. Proud ako sa’yo.”

“Salamat,” sagot ko, ramdam kong may luha nang pumipila sa mata ko. “Ingat ka, Marco.”

Bago siya lumakad, tinaas niya ulit ang payong—at sa ilalim no’n, nakita ko ang lalaking minsan kong minahal… pero ngayon, isa nang maganda, magaan, at tahimik na alaala.

At habang papalayo siya, naramdaman kong may kakaibang kapayapaan.

Hindi dahil babalik siya.

Kundi dahil may mga taong, kahit mawala sa buhay mo, babalik pa rin… hindi para guluhin ka, kundi para ipaalala na may kabutihan pa ring umiikot sa mundo.

At minsan, ang kabutihang iyon ay dadating sakay ng isang lumang payong… sa gitna ng malakas na ulan.