Si Damian Valencia ay CEO at may-ari ng sikat na fast food chain na “Valencia’s”. Kilala ang brand sa magandang serbisyo, pero nitong mga nakaraang buwan, may mga reklamo siyang naririnig tungkol sa branch sa Sta. Lucia—lalo na tungkol sa isang empleyadong matagal na roon na abusado raw sa mga baguhan.

Imbes na magpadala ng auditor o manager, nagpasya siyang puntahan mismo ang branch nang palihim at magpanggap bilang bagong crew. Ginamit niya ang pangalang “Dan” at nagsuot ng uniform na pang-trabahador.

—

Pagdating niya sa branch, sinalubong siya ni Grace, ang supervisor, na mabait at maayos kausap.

Pero agad niyang napansin si Rowena—52 anyos, mahigit 10 taon nang nagtatrabaho roon, at kumikilos na parang siya ang manager kahit hindi naman.

“Hoy, newbie! ’Wag kang tatanga-tanga. Dito, bawal ang pa-baby!” sigaw nito kay Damian.

Ngumiti lang siya at tumango.

Hindi lang siya ang tinarayan—kahit mga bagong pasok na empleyado ay halos mapaiyak sa pananalita ni Rowena.

Minsan, may trainee na kinakabahan pa lang pero sinigawan na agad ni Rowena:
“Kung di mo kaya, umuwi ka na lang kaysa maging abala dito!”

—

Tahimik na nagmamasid si Damian araw-araw.

Halos inuutosan ni Rowena ang lahat at inuupo lang ang sarili habang ang iba ay nagpupuyat, nagbubuhat at naglilinis.

Pati siya mismo ay inalipusta nito:

“Dan! Dalhan mo ’ko ng iced tea at punasan mo ’yung mesa. Ang bagal mo!”

Tiniis niya ang lahat habang kinakalap ang ebidensiya ng ugali nito.

—

Isang araw, pumasok ang isang bagong trainee na halatang naiilang at kabado.

Agad itong pinahiya ni Rowena.
“Ano, iiyak ka na? Huwag kang istorbo dito!”

Hindi na nakatiis si Damian at nilapitan ang trainee.
“Wag kang mag-alala. Ako bahala sa ’yo. Ako rin bago lang.”

Napasimangot si Rowena at sinimangutan sila, pero wala siyang alam sa tunay na pagkatao ng kausap niya.

—

Makalipas ang ilang araw, ipinatawag ang lahat ng staff sa isang meeting dahil may darating daw na “auditor”.

Kasama si Rowena, nakataas ang kilay at naka-relax pa sa upuan.

Pagbukas ng pinto, pumasok si Damian—ngayon ay nakasuot na ng suit, nameplate, at kumpiyansang tindig ng isang CEO.

Napatayo si Grace at ang ibang staff.

Si Rowena naman ay natigilan.
“Ha? Si Dan ’yan ah!”

—

Matatag na nagsalita si Damian:
“Ako si Damian Valencia. CEO ng kompanyang ’to.”

Para siyang nabuhusan ng yelo si Rowena.

“Sa isang linggo ko rito, nakita ko kung paano mo tratuhin ang mga empleyado—lalo na ang mga bago. Hindi ako nagtayo ng negosyo para maging impyerno ang trabaho para sa iba.”

Nanginginig si Rowena.
“Sir, biro lang po ’yun…”

“Kung biro ang tawag mo sa pang-aapi, mali ang lugar mo,” malamig na sagot ni Damian.

—

Hindi agad niya ito tinanggal, pero binaba siya sa posisyon at ibinalik sa training kasama ng mga bagong crew.

“May magbabantay sa’yo. Kapag inulit mo ang ugaling ’yan, tapos na ang kontrata mo,” sabi ni Damian.

“Humingi ka ng tawad sa kanila, hindi sa akin.”

Isa-isa niyang nilapitan ang mga tinarayan niya—pati si Lea, si Jonas, at maging si “Dan” na akala niya’y ordinaryong staff lang.

—

Paglabas ng opisina, kinausap ni Damian ang buong team:

“Simula ngayon, walang siga dito. Ang respeto, hindi batay sa tagal ng serbisyo kundi sa ugali. Walang mas mataas sa kahit sino kung hindi marunong rumespeto.”

Naiyak si Grace, at ang ilang bagong empleyado ay nakahinga nang maluwag.

—

Makalipas ang ilang buwan, talagang nagbago si Rowena.

Hindi dahil sa takot—kundi dahil napahiya at natauhan.

Natuto siyang makipagtrabaho nang pantay, tumulong, at hindi manlait.

Minsan pa nga, siya ang unang nagbubuhat ng kahon at nag-aabot ng pagkain sa trainees.

Ang branch ng Sta. Lucia ay naging isa sa may pinakamagandang feedback mula sa staff at customers.

At si Damian? Hinding-hindi nila makakalimutan na minsang nagkunwari siyang baguhan para ituwid ang kultura ng lugar—at iligtas ang mga tahimik na inapi.

—

Sa huli, hindi palaging tanggal agad ang solusyon.
Minsan, ang pagbabago ang mas matinding parusa—at mas magandang wakas.